Náttúrulegur breytileiki

Í Kaupmannahöfn á sér stað þessa dagana stærsta loftslagsráðstefna sem haldin hefur verið í heiminum, fyrr eða síðar. Í stuttu máli á að ræða hvernig á að minnka CO2 mengun vegna manna.

Eftirfarandi mynd sýnir hitastigsspá gerð af Milliríkjanefnd Sameinuðu þjóðanna um loftlagsbreytingar (IPCC).

Myndin er úr 4. skýrslunni sem kom út árið 2007 og er jafnframt nýjasta skýrslan. Þar er rit sem heitir SPM (summary for policy makers), sem er einskonar samantekt fyrir stjórnmálaleiðtoga. Heimild: IPCC

IPCC spáir því að hlýna muni eftir því sem meira er af gróðurhúsalofttegundum í lofthjúpnum. Í þessari spá, sem sýnd er á myndinni er ekki bara gert ráð fyrir koldíoxíð (CO2) heldur áhrif annarra gróðurhúsaloftegunda, eins t.d. metan. Bláa línan sýnir t.d. að hitna muni 1,8 gráður fram að árinu 2100, miðað við hitastig á árunum 1980-1999. Skýrslan heldur svo áfram að lýsa líklegum afleiðingum þessara loftlagsbreytinga, t.d. breytingar á vindum, úrkomu, hafís og fleiri aftakaveður eins og fellibyljir. IPCC spáir að þessar afleiðingar muni bitna mest á fólki í þróunarlöndunum. Þegar maður lítur á myndina fyrir ofan þá virðist þetta vera mjög miklar breytingar miðað við mælt hitastig frá árinu 1900 (svarta línan). Samkvæmt línuritinu hefur hiti smátt og smátt hækkað frá árinu 1900, og hækkað svo nokkuð ákveðið frá ca 1975.

En þá kemur hið stóra EN. Mikið af vísindalegum sýna fram á það að náttúrulegar breytingar hafi leikið stórt hlutverk í fortíðinni. Ein slík er t.d. Litla Ísöldin, árin ca 1500-1800. Einnig er margt sem bendir til þess að um 1940 hafi verið jafnhlýtt og er nú, a.m.k. sumstaðar á jörðinni (það kemur ekki fram á svörtu línunni). Það er nú nær eitt ár síðan sem ég fór að skoða þessa hina hlið á málinu. Má segja að það hafi byrjað með því þegar ég las grein á netinu sem vinur minn hafði skrifað. Það leiddi síðan til að ég fann grein á netinu sem fjallaði um það að nokkur hundruð vísindamenn efuðust um alvarleika "hlýnun jarðar". Nú er þessi fjöldi vísindamanna orðin fleiri tugir þúsundir. Á þessari síðu hafa 31.000 vísindamenn skrifa undir áskorun, allir með háskólagráðu! 

Síðasta vor skrifaði ég BS ritgerð og tengdi hana að einhverju leyti við þetta. Eitt af meginmarkmiðunum í ritgerðinni var að gera samanburð á hitastigi á Íslandi og hnattrænt fyrir árin 1961 til 2009. Hluti af ritgerðinni fjallaði um muninn sem mælst hefur á hnattrænum meðalhita yfirborðs jarðar og í lofthjúpi jarðar.

Þessi munur, sjá á myndinni til hliðar, hefur verið mikið til umræðu í vísindaheiminum síðustu árin. Hvernig er sá munur útskýrður? Í stuttu máli þá sýna yfirborðsmælingar meiri hitaaukningu en gervitunglamælingar á árunum 1979 til 2000. 

Síðan þá hefur meðalhiti staðið í stað eða jafnvel að það hafi kólnað örlítið.

Það sem fékk mig kannski mest til að gera mig að efasemdarmanni um alvarleika og stærð hnattrænnar hlýnunar eru eftirfarandi bækur:

1. An Appeal to Reason: A cool Look at Global Warming
2. Climate of Extremes: Global Warming Science They Dont want you to know
3. Fixing Climate: The story of climate science -  and how to stop global warming (sögulegur bakgrunnur hnattrænnar hlýnunnar)

Fyrstu tvær bækurnar eru virkilega góðar og mæli eindregið með þeim, sú fyrsta er mjög góð til að fá yfirlit yfir efnið, en sú seinni tæknilegri með fleiri myndum og línuritum. Eitt af því sem gerir þessar bækur trúanlegar er að höfundarnir viðurkenna að hlýnun hafi átt sér stað síðustu áratugi. Spurningin er frekar: hversu mikið? Höfundarnir vitna í gríðarlegan fjölda heimilda, hver annarri merkilegri.  Freistandi væri að koma með nokkra punkta úr þessum bókum, sérstaklega bók nr. 2 á næstu dögum.

Miðað verði við 1,5-2 gráður

Hafís hefur ekki minnkað við Suðurheimskautslandið

Í umræðunni um hnattræna hlýnun og hversu mikil hún er er mikilvægt að skoða hvað er að gerast á og í kringum Suðurheimskautslandið. Ástæðan er augljós, jökullinn þar er lang stærsti ísmassinn á jörðinni, með um 89,5% alls íss sem liggur fyrir ofan sjávarmál. Svæðið er um 1,5 sinnum stærra en Bandaríkin. Það er augljóst að það væri afgerandi fyrir heiminn allan ef jökullinn þar myndi fara að bráðna. Vísindamenn eru ekki á einu máli um hvað þar er að gerast.

Grundvallarspurning væri: Er að hlýna eða kólna á
Suðurheimskautslandinu?
Getur t.d. hafísinn umhverfis Suðurheimskautslandið gefið einhverja
vísbendingu um kólnun eða hlýnun?

Ég ætla ekki endilega að svara með beinum hætti en bara að benda á eftirfarandi línurit, sem sýnir einfaldlega þróun hafíssins.


Línuritið sýnir útbreiðslu hafíss frá árinu 1979 fram til 2009, eða þann tíma sem gervitungl byrjuðu að mæla fyrir 30 árum síðan. Útbreiðslan hefur verið svipuð á þessum tíma og engin merki um að hún sé að minnka.
Auðvelt og athyglisvert er að sjá hvaða ár hafísinn náði mestri útbreiðslu.

„Loftlagsbreytingar af mannavöldum“